[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • SODAP Haberleri
  • /
  • Tutuklu hocamız Muzaffer Kaya’nın Silivri’den Yazdığı Değerlendirme Yazısı

Tutuklu hocamız Muzaffer Kaya’nın Silivri’den Yazdığı Değerlendirme Yazısı

31 Mart 2016

“Bu suça ortak olmayacağız” bildirisine imza verdikleri için tutuklanan ve Nişantaşı Üniversitesi’ndeki görevine son verilen Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya Silivri Cezaevi’nden son okuduğu kitabı değerlendiren bir metin kaleme aldı. Tutuklu hocamız #MuzafferKaya’nın, Silivri’de, Elveda Güzel Vatanım’ı değerlendirdiği yazıyı paylaşıyoruz.

EGVDegerlendirme-MKaya-20Mart2016-Silivri-1

EGVDegerlendirme-MKaya-20Mart2016-Silivri-2

EGVDegerlendirme-MKaya-20Mart2016-Silivri-3

EGVDegerlendirme-MKaya-20Mart2016-Silivri-4

 

Metnin tamamı şöyle:

15 Mart günü iki akademisyen arkadaşımla birlikte tutuklanmamızın ardından avukat görüşünde istediğimi bir kaç kitaptan birisi de Ahmet Ümit’in son romanı Elveda Güzel Vatanım’dı. Sosyalist Dayanışma Dergisi’nin Şubat sayısında Mert Sinan’ın romanla ilgili kısa değerlendirmesini okuduğumda bu kitabı mutlaka okumalıyım diye düşünmüştüm. Cezaevine kısmetmiş.

Öncelikle hacimli görünse de çok kolay ve keyifli okunan bir kitap olduğunu söylemeliyim. Romanda hem tarihsel olaylar ve kişiler gerçekçi bir biçimde resmedilmiş, hem de tüm bu olaylar heyecan verici bir polisiye kurgu içine oturtulmuş.  Elbette bu yazıdaki amacım romanın edebi niteliğini değerlendirmek değil. Bunu yapabilecek yetkinlikte olduğumu düşünmüyorum. Ancak romanın oldukça iddialı bir tarihsel anlatım boyutu var ki, işte bu benim ilgi alanıma giriyor. Ahmet Ümit’in kitabın sonuna bir de kapsamlı bir kaynakça eklemiş olması, beni romanın tarihsel gerçeklik boyutu üzerine bir değerlendirme yazma konusunda cesaretlendirdi.

Elveda Güzel Vatanım bir kurgu olmakla beraber, tarihsel gerçekliğe oldukça yakın bir kurgu olduğu iddiasını da taşıyor. Sona eklenen kaynakça bunun en büyük göstergesi. Ancak sadece bu değil, olayların anlatımındaki detaylar ve roman kahramanlarının kapsamlı siyasi analizleri kitabın gerçekçilik iddiasını güçlendiriyor. Ahmet Ümit’in son derece titiz ve derinlikli bir çalışma yaptığı açık. Sadece büyük ve siyasi olaylar ve kişiler değil 20. yüzyılın başında İstanbul ve Selanik’teki gündelik hayatın detayları da (yemek ve içkiler, eşyalar, evler vs.) oldukça gerçekçi bir biçimde tasvir edilmiş. İşte romanın bu güçlü gerçeklik iddiasından hareketle, okurken eksikliğini yadırgadığım bir kaç konuya değineceğim.

Romanda 1908 Devrimi sırasında ve sonrasındaki önemli siyasi olayların neredeyse hepsine değinilmiş. Bir tarih kitabı titizliğinde neredeyse bütün önemli olaylardan söz ediliyor. Tabi ki baş kahraman Şehsuvar Sami’nin hayat hikayesi odak noktası olduğundan, siyasi olayların bir kısmı çok geniş ve detaylı yer bulurken, bir kısmı daha özet geçiliyor. Ama yazarın dönemin önemli hiç bir siyasi olayını dışarıda bırakmama kaygısı açıkça hissediliyor. Hal böyleyken II. Meşrutiyet döneminin önemli bazı meselelerinin yokluğu ister istemez dikkat çekiyor.

Bunlardan, en önemlisi olduğu için değil ama, ilk olarak 1908 işçi grevlerini hatırlatmak isterim. Devrimden önce İttihatçıların sempatiyle baktığı bu grevler, devrimden sonra bizzat İttihatçılar tarafından bastırılacaktır.  Eğer tarihsel gerçekliğe olabildiğince yakın bir hikaye yazmaksa hedefimiz, 1908 devrimi öncesindeki büyük mali bunalımın da altını çizmek gerekir. Kuraklığın yol açtığı mali kriz, vergi yüklerinin arttırılmasına ve bu da imparatorluğun pek çok bölgesinde vergi isyanlarına yol açmıştı. Aynı süreçte başta ulaşım sektörü olmak üzere yaygın işçi grevleri patlak vermişti. İttihatçılar gücü mecliste ele geçirdikten sonra bu grevleri yasakladılar. Ardından da Osmanlı kapitalizminin gelişimini hızlandırmak için bir dizi reform yaptılar. Savaş yıllarında ise “milli iktisat” olarak adlandırılan “Türk tipi” kapitalizmin inşasına giriştiler. Roman o kadar gerçekçi olunca insan ister istemez bu konulara değinen birkaç pasaj görmek istiyor.

İkinci ve daha önemli olarak eksikliğini hissettiğim konu Türk milliyetçiliği oldu. Romanda çok güzel anlatıldığı gibi, 1908 Devrimi’nin ilham kaynağı Fransız Devrimi’ydi ve birleştirici ideolojisi Osmanlıcılıktı. Vatanla kastedilen de Osmanlı vatanıydı. İttihatçılar 1913 yılında kadar Meşrutiyet temelinde çok dinli çok kültürlü Osmanlı İmparatorluk sistemini yeniden inşa etmeyi hedefliyorlardı. Ancak Balkan bozgunundan sonra bu hedef yerini nüfusun türdeş olduğu bir Müslüman Türk imparatorluğu hayaline bıraktı.

Birinci Dünya Savaşı yıllarında gerçekleştirilen etnik temizlik bu amaca hizmet ediyordu. Sadece Ermeni Soykırımı’ndan söz etmiyorum, Teşkilatı Mahsusa’nın baskısı sonucunda savaş yıllarında 300 bin Rum, Yunanistan’a kaçmak zorunda kalmıştı.  Gerek Ermeni soykırımını örgütleyen, gerekse tedhişle Rumların Ege’yi boşaltmasını sağlayan Teşkilat-ı Mahsusa kadrolarının zihni dünyalarında Türkçülük akımının önemli bir yer tuttuğunu atlamamak gerekir. Osmanlıcılık ideolojisinden Türkçülüğe kayışın yansımasını Şehsuvar Sami başta olmak üzere Teşkilatı Mahsusa kadrolarının konuşmalarından izlemek romanın gerçeklik iddiasını daha da güçlendirdi. Romana adını veren vatan kavramının savaş yıllarında “Osmanlı Vatanı”ndan “Tük Vatanı”na dönüştüğünün altı çizilmeli. O yüzden 1914’te bugünkü Türkiye sınırları içindeki nüfusun yüzde 20’si gayrimüslimken bugün binde biri bile değil.

Romanı okurken hissettiğim üçüncü eksiklik Ermeni devrimcilerin yokluğuydu. Bu bence yukarıda saydığım iki başlıktan daha önemli. 1908 Devrimi’nin Ermeni devrimci hareketi göz ardı edilerek anlatılamayacağını düşünüyorum. İstanbul’da siyahi bir adamın işlettiği ve Rus kadınların garsonluk yaptığı bir gazino tasviri gayet gerçekçi. Ancak en az bunun kadar gerçek olan, 1908 öncesi ve sonrasında, Ermeni devrimci örgütlerin Osmanlı iç politikasının çok önemli bir bileşeni olduğudur. Herhangi bir siyasi örgütün hikayesini mücadele ettiği ya da ittifak yaptığı siyasi güçlerden ayrı anlatmak eşyanın tabiatına aykırı olur. Nitekim Ahmet Ümit, ittihatçıların iktidar mücadelelerini onların sarayla, eski kuşak Osmanlı bürokrasisiyle ve Hürriyet ve İhtilafçılarla ilişkisi ve çelişkileri içinde anlatıyor. Ancak aynı süreçte İttihatçılara ittifak yapan Taşnak örgütünden ya da İtilafçılarla dirsek temasında olan Hınçak örgütünden hiç bahsetmiyor. İstibdat’a karşı mücadeleye ittihatçılardan çok önce başlamış olan bu örgütler 1908 Devrimi’nin ve İstanbul’daki siyaset oyununun ihmal edilemeyecek önemli aktörleriydi. Kitapta İstanbul’daki siyasi olaylara dair onca detay verilirken Nisan 1915’te Ermeni aydınların tutuklanıp sürgüne gönderilmesi gibi simgesel önemi büyük bir olaydan hiç bahsedilmemesi tuhaf. Sanırım Ahmet Ümit, “ortalama” Türk okurunu çok fazla rahatsız etmemek için, savaş yıllarının en önemli meselesini ve Teşkilatı Mahsusa’nın en büyük icraatı olan Ermeni Soykırımı’na tali bir mesele olarak değinmeyi tercih etmiş.

Bir romancının bunu tercih etmeye hakkı var tabi ki. Ancak başta da belirttiğim gibi, roman konu ettiği tarihsel olayları o kadar sahici anlatıyor ki, bu durum romandan beklentimizi yükseltiyor.

Son olarak, Elveda Güzel Vatanım’ın beni en çok etkileyen yanını söylemek istiyorum. Roman boyunca insanoğlunun iktidarla olan sınavı çok etkileyici bir biçimde anlatılıyor.  Romanı tek bir cümleyle anlatmam istenirse, iktidar üzerine bir kitap olduğunu söylerdim. Roman kahramanlarının iktidarla kurduğu ilişki, iktidarı nasıl deneyimlediği ve onun cazibesine nasıl teslim odluğu çok parlak biçimde tasvir ediliyor. Anlatılan iktidar mücadeleleri, 20. yüzyılın başında Selanik ve İstanbul kentlerinde geçmekle beraber, Ahmet Ümit evrensel bir tartışma yapıyor iktidarın doğasına ilişkin.

Devlet kademelerinde yükselmiş insanların siyasi ihtiraslarının koca imparatorluğu nasıl yıkıma götürdüğünü okurken, insan günümüz Türkiyesi üzerine düşünmeden edemiyor. İttihatçılar sonunda çok arzuladıkları iktidar tekellerini kurdular ama bu süreçte ülke mahvoluşa sürüklendi. Umarım İttihatçılardan yüzyıl sonra, bugünün Türkiyesinde bizler başka bir çıkış yolu bulabiliriz.

Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya

Silivri Kapalı Ceza İnfaz Kurumu

C Blok 4 nolu oda

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Son Yazılar

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz
  • Geçmiş olsun İstanbul
  • SODAP son gelişmelerde ne görüyor?

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!

    Mayıs 13, 2025
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun

    Nisan 24, 2025
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz

    Nisan 24, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021