[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • M. Sinan Mert
  • /
  • Türkiye’de Kapitalizmin Krizi ve 24 Haziran – M. Sinan MERT

Türkiye’de Kapitalizmin Krizi ve 24 Haziran – M. Sinan MERT

28 Mayıs 2018

Türkiye’nin içinden geçtiği kriz konjonktürü sadece Erdoğan’ın ve Saray danışmanlarının yanlış ekonomik politika ve söylemleri ile açıklanabilir mi? Kapitalist krizleri yanlış politikalarla açıklamak, “piyasalar iyidir ya da en azından nötrdür ama siyaset kötüdür” hikayesi sermayenin sömürü rejiminin kendisini gizlemek için kullandığı en sık kullanılan yalanlardan birisidir. Erdoğan’ın kendi gerçek kapasitesini ve açmazlarını algılayamayarak faizler konusunda küresel sermaye ile bir tür inatlaşmaya girmesi, “Merkez Bankası’nı kendi haline bırak” baskısı karşısında Türkiye’ye döner dönmez Merkez Bankası başkanını AKP Genel Merkezi’ne getirtmesi gibi hamleler kriz sonucunu yoktan var etmedi, sadece hızlandırdı. Türkiye, 2008 krizi sonrası koşullara uygun olarak tasarlanmış bir birikim rejiminin tıkanışının sonuçları ile karşı karşıya. Türkiye kapitalizmi açısından sermaye yetersizliği yapısal bir sorun; 2008 sonrasının küresel piyasalarda sıfır faizli bol para, içeride düşük faiz, inşaat ve tüketim ekonomisi ile canlandırılmış iç talebe dayalı kalkınma modeli sınırlarına dayandı. Devletin yükü kendi üzerine alarak maliye üzerindeki basıncı arttırması ekonominin gidişatı üzerine beklentileri daha da bozunca dolar 4.90’lara kadar dayandı, normal koşullarda 100’ünün yapılması bile olay olacak faiz artışının 300’lük artışı bile azgınlaşan sermaye tanrılarını yeterince sakinleştirmedi.

Düzen içi muhalefet, ekonomik krizin faturasını Erdoğan’ın yanlışları ile açıklama konusunda ısrarlı. Örneğin eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, “Dünyada genel kabul görmüş fikirlere itiraz etmemek lazım” diyerek küresel piyasaların beklentilerine en iyi biz itaat ederiz, demeye getiriyor. 2000’lerin ilk 10 yılında ekonomi yönetiminin “serbest kurullara” bırakılması, ekonominin teknokratlar eliyle yönetilmesi, Merkez Bankası bağımsızlığının asla sorgulanmaması finans kapital egemenliğinin amentüsü haline yükseltilmişti. Bağımsız kurullar, siyasetin ağız tadını kaçıracak müdahalelerine karşı finans kapitalin çıkarlarının güvence altına alınmasını sağlayacak muhkem kaleler olarak tasarlanmış, bunların kararlarına zinhar müdahale edilmemesi de düzen içi tüm aktörlere ezberletilmişti. 2008 krizi sonrasında özelikle Avrupa ülkelerinde neoliberalizmin ilkelerini gereğinden fazla sahiplenerek ve kraldan çok kralcı bir tutum benimseyerek kemer sıkma politikalarını uygulayan sosyal demokratlar sandıklarda yokları oynar hale gelirken bu tür ezberleri öyle veya böyle sorgulayan popülist partiler dünyanın her yerinde halktan aldıkları desteği arttırdı. En son Avrupa’nın 3. büyük ekonomisi İtalya’da popülistlerle faşistler AB’nin ayarlarını zorlayacak işlere kalkışıyorlar. Türkiye’de yaşanan krizde Erdoğan’ı eleştireceğiz diye “finans piyasalarına itaat et, bir dediklerini iki etme” gibi bir muhalefet zemini ortaya çıkarsa bu durum sadece Erdoğan’a kazandırır.

CHP kanadı ise krize çözüm olarak OHAL’i kaldırmaktan söz ediyor. Bu açıklamaya göre ise aslında Türkiye ekonomisinde işleri bozan tek adam rejimi takıntısı ve OHAL. Sanırsınız finansal hareketler denen illet aslında demokrasiye, hukukun üstünlüğüne aşık! Sermaye kaçarak aslında OHAL’e tepkisini ortaya koyuyor. Piyasalar ve demokrasiyi eşitleyen bir burjuva ideolojisinin yansıması olan bu açıklama küresel ekonomin olgusal gerçeklerine ters düşüyor. Dünyanın en yoğun yabancı sermaye çeken Güney/Güneydoğu Asya ülkelerinin önemli bir kısmı Batı’nın demokrasi diye andığı rejimle alakası olmayan siyasi sistemlere sahip. Son 4 yıldır askeri diktatörlükle yönetilen Tayland, büyüme rekorlarına imza atıyor. Muharrem İnce’nin “tek adam rejimi” Venezüella karşısına örnek olarak gösterdiği Güney Kore, sanayi alanındaki gerçek atılımını Park-Chung Hee’nin 17 yıl süren askeri diktatörlüğü sürecinde gerçekleştirdi. Hatta 1987 sonrasında (sermayenin zoruyla değil tam tersine işçi sınıfı başta olmak üzere geniş bir halk cephesinin ölümüne mücadelesiyle) kademeli olarak demokrasiye geçen G. Kore, 1997 yılında tarihinin en büyük ekonomik krizini yaşadı. Sermaye demokrasinin değil diktatörlüklerin aşığıdır. Erdoğan’ı 2013 sonrasında açık ve belirgin bir biçimde girdiği diktatörleşme yolunda en çok destekleyen de daha çok kar dışında hiçbir önceliği olmayan finansal akımlar olmuştur. Şu anda Türkiye’ye gelmekte tereddüt etmelerinin en önemli sebebi ABD’de faizlerin yükselmeye başlamasıdır.

Bugün sosyalistlere düşen bir yandan Saray faşizminin her ne pahasına olursa olsun iktidara tutunma hamlelerini boşa düşürecek esneklikte bir anti-faşist cephenin parçası olarak hareket ederken bir taraftan da esas hedefinin kapitalizmi aşma ve ezilenlerin iktidarını inşa etme olduğu ufkunu kaybetmemektir. Yaşanan krizin kapitalizmin ve son dönemde uygulanan birikim rejiminin tıkanışı olduğunu görmek, bu noktadan küresel sermayeyi memnun ederek çıkmanın mümkün olamayacağını vurgulamak bu ufku kaybetmeme çabasının önemli bir parçası olmalıdır. Ortada bir kapitalist kriz varsa bunun karşısına ezilenlerin sosyalist programının çıkarılması asla bir lüks olarak algılanmamalıdır. Böylesi bir güncel sosyalist programın temel prensiplerinin neler olabilir?

1- Krizin faturasının emekçilere çıkarılmasını engellemek adına güvence ekonomisinin inşası. İşsizliğin ve güvencesizliğin yarattığı dehşeti aşmak adına temel ihtiyaçların (su, elektrik, doğal gaz, ulaşım, barınma, internet, eğitim, sağlık) toplumsal güvence altına alınması. İşgücünü bir meta olmaktan çıkaracak önlemlerin alınması.

2- Kamu-özel işbirliği yöntemi ile inşa edilerek bir avuç yandaş şirkete milyarlarca dolarlık peşkeşe sebep olacak köprü, tünel, hastane, havaalanının kamulaştırılması. “2009’dan sonra ihale edilen KÖİ projelerinin toplam sözleşme değeri 129,5 milyar dolardır. Kalkınma Bakanlığı’nın verilerine bakılırsa, 2023’e kadar planlanan yeni yatırımların büyüklüğü de 325 milyar dolara ulaşıyor.” ( Bahadır Özgür, İşte Türkiye’yi batıracak tezgah, 28 Mayıs, gazeteduvar)

3- Sürdürülemez cari açığın daha da büyümesinin yapısal olarak engellenmesi için ara mallarında ithal ikamesi politikası ve yurtiçinde üretimin desteklenmesi.

4- Kurumlar vergisinin %20’den ilk aşamada %30’a çıkarılması, artan oranlı vergi sisteminin devreye sokulmasıyla dolaylı vergilerin kademeli olarak düşürülmesi.

5- Batma noktasına gelen özel şirketlerin devlet tarafından üstlenilmemesi ve Kredi Garanti Fonu’nun iptali. Sermaye hareketlerinin vergilendirilmesi.

6- “Demokratik planlama dün gerekliydi, bugün ise zaruret. Teknolojik gelişmelerin verdiği olanaklarla kapitalizmin ürettiği ekonomik ve ekolojik sorunları aşmak için demokratik planlama ön koşuldur.” (Ümit Akçay, Ali Rıza Güngen, ‘Ekonomik krize alternatif var’, Cumhuriyet, 25 Mayıs 2018)

Seçimlerin en belirleyici etmeninin ekonomik türbülans olacağını herkes anlamış durumda. Erdoğan’ın Saray’a PÖH karargahı kurdurması, Bahçeli’nin Çakıcı ile sokak çetelerinin düzenlenmesi ile ilgili görüşmesi gibi önemli alametler belirmeye devam ederken ezilenlerin politik temsilcilerinin devrim ufkundan kopmaması 24 Haziran sonrasında yaşanacak gelişmeler açısından belirleyici olacaktır.

[button link=”https://www.sodap.org/m-sinan-mert-tum-yazilari” align=”right” font_style=”italic” icon=”momizat-icon-pencil” icon_color=”#ffff00″]Yazarın tüm yazıları..[/button]

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Son Yazılar

  • 15-16 Haziran uzak geçmiş değil, şanlı bir gelecektir!
  • Emperyalist savaşa karşı halkların dayanışmasını örelim
  • Faşizmi bozguna uğratmak için birleşelim
  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • 15-16 Haziran uzak geçmiş değil, şanlı

    Haziran 15, 2025
  • Emperyalist savaşa karşı halkların dayanışmasını örelim

    Haziran 14, 2025
  • Faşizmi bozguna uğratmak için birleşelim

    Haziran 10, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021