[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • Ayşe Tansever
  • /
  • Yeniden Millileştirme / Ayşe TANSEVER

Yeniden Millileştirme / Ayşe TANSEVER

22 Nisan 2012
 Yeniden Millileştirme
 
Ayşe TANSEVER
 
19 Nisan 2012 

Arjantin devlet başkanı Cristina Fernandez ülkesinin en büyük doğal gaz kaynaklarını millileştirme kararı aldı. Yasayı hazırladı ve parlamentonun onayına sundu. Hatta yakında ülkenin gaz şirketine de el koyacağı söylentileri dolaşıyor. Fernandez geçtiğimiz yıllarda ulusal hava yolları ile emekli sandığını da yeniden devlet eline almıştı. Fernandez şimdi üçüncü bir hamle daha yapıyor. 

Zamanın devlet başkanı ve yeni liberal politikaları ilk uygulayanlar arasında olan Menem 1990’lı yıllarda kaldırım taşları dâhil ülkenin her şeyini özelleştirmişti. İspanyol petrol şirketi Rapsol da 1993’de Arjantin YPF petrol şirketinin %57 hissesini almıştı. Geri kalan %49 da eyalet hükümetlerinin elinde kalmıştı. Arjantin iktidarı şimdi Rapsol’un elinden %51 hisseyi geri alacak. 

Özelleştirmeler sonunda 2001 yılında Arjantin iflas etmiş ve ülkede büyük protestolar, altüstlükler yaşanmıştı. Sonra Arjantin dünya finans kurumlarına olan borçlarını ödemeyeceğini söylemiş ve kendi yağı ile kavrulmaya başlamıştı. Bu dönemde ülke %8 gibi bir rakamla, hızlı bir şekilde kalkınmaya başladı. 

Rapsol ile sorunun temelinde bu bulunmaktadır. Ülke ekonomisinin düzelmesi ve enerji ihtiyacının artması ile birlikte enerji açığı baş gösterir. Aynı dönemde Arjantin’de yeni petrol yatakları ve deniz kabuğu yatakları bulunur. Arjantin dünyanın 3. büyük deniz kabuğu yatakları zengini ülkedir. 

Fernandez iktidarı Rapsol’a enerjiye yeni yatırımlar yapmasını defalarca söyler. Ülkede enerji açığından fiyatlar artmakta ve halk enerji sıkıntısı çekmektedir. Kuyruklar oluşmaktadır. Fiyatların artması karşısında halk sokaklara dökülmüştür. Ama Rapsol gerekli olan yatırımlarda ayak sürçer. İşte sonuçta Fernandez, YPF şirketini yeniden millileştirme kararı aldı ve “Latin Amerika’da ve belki tüm dünyada kendi doğal kaynaklarını işletmeyen tek ülkeyiz. Bu bir devletçilik değildir. Sadece bağımsızlığımızı tekrar ele almaktır.” dedi.

Tepkiler ve Öfke

Olay İspanya hükümetini çok sinirlendirdi. İki ülke ilişkilerinin bozulacağı ve İspanya’nın bu olaya karşılık vereceği tehditleri yapıldı. Yaptırımlar ve ambargolar koyacağı söyleniyor. Ancak DTÖ bu konuda bir davayı kazanmadan ambargo koyması yasal olmayacaktır. İspanya Arjantin’den aldığı soya bitkisini kısıtlayabilir ama bu bile yasal olmayacaktır. İspanya’nın ülkedeki haberleşme şirketleri kanalıyla bir takım baskılar yapmaktan başka çaresi yok gibi görünüyor.

 Beklenebileceği gibi Avrupa Birliği İspanya saflarında Arjantin’in millileştirme hamlesini kınadı. Ayrıca ABD ile birlikte millileştirmenin özel yatırımları korkutacağı ve kaçıracağı uyarısı yapıldı. Arjantin ise kesinlikle bu konuda geri adım atmayacağını açıkladı. Hatta, yine Rapsol’un sahibi olduğu yerel doğal gaz şirketini de geri alacağı söyledi.

Yeniden millileştirmeden önce YPF hisselerinin 13,6 milyar değerinde olduğu tahmin ediliyordu. Şirket hisseleri için 9,3 milyar dolar istiyor ve iktidar 7 milyar dolar bile vermeyeceklerini açıkladı. Yani sorun yeniden millileştirme ile bitmeyecek, fiyatı konusunda da taraflar birbirleri ile derin çelişkiler yaşayacaklardır. 

Rapsol’un nasıl bir tavır alacağı ve hangi yasal yollara başvuracağı konusunda çeşitli görüşler vardır. Bunlardan bir tanesi Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) başvurmasıdır. Ancak DTÖ’nün bu konuda bir işlevi olamayacağı söyleniyor, çünkü onun yasalarında “halkın çıkarı” konusu ön planda tutuluyor. DTÖ Rapsol’dan Fernandez iktidarının yeniden millileştirmesinin halk çıkarlarını aykırı olduğunu ispat etmesini isteyecektir. 
 Bu arada ABD ve AB, Arjantin’i “korumacı ithal lisansları koymak” nedeniyle dava etmişler. (reuters.com 18. 04 2012) DTÖ ona karşı bile bir şey yapamıyor.

Rapsol’un ikinci yolu ise sorunu Dünya Bankası Uluslar arası Yatırım Uzlaşmazlıklarını Çözüm Merkezine (ICSID İngilizce adının baş harfleri) götürmesi gerekiyor. Ancak bu yolun da Rapsol’a pek bir şey getireceği beklenmiyor. Arjantin, dünyanın “anlaşma bozan çocuğu” olarak tanınıyor. 2002 yılında tüm borçlarını ödemeyeceğini açıklamıştı. ICSID elindeki uzlaşmazlık şikâyetlerinin %25’i Arjantin’e açılmıştır. ICSID eski başkanı “Arjantin kurumumuzun tazminat kararlarına uymada en kötü olmasa bile kötü ülkelerinden biridir.” dedi. (Reuters 18.4.2012) Arjantin’in karara bağlanan uzlaşmalarda bile borç ödeme karnesi kötüdür. Yani yasal yollar da Rapsol’a pek bir şey getirmeyecektir. 

Arjantin sanki geçmişte taşının toprağının bile özelleştirilmesine karşı intikam almaktadır. Fernandez iktidarı, halkını aç bırakmaktansa borçlarını ödememeyi seçiyor. Halk çıkarını finans kapital çıkarına yeğliyor. 2002 sonrası IMF borçlarını bile ödemedi. Uzlaşmalara gitmedi. Havluyu attı. “Ne yaparsanız yapın” dedi. Rapsol’un hisselerinin tazmin edilmesinin kaderi de böyle görünüyor. Bir gün eline para geçerse ödeyecektir. Onu iflas ettirip ceplerini dolduranlardan bir şekilde paralarını geri alıyor. Sorunu böyle açıklamak belki daha doğru olacaktır.

Rapsol kadar tüm dünya Finans Kapital kurumları ve dev şirketleri böyle sorunlarda yapacak bir şeyleri olmadığını çok iyi biliyorlar. Bu konuda top tüfek ile savaşmaktan başka bir yolları yok. Tabii onu yapabilir ya da devletlerine yaptırabilirlerse. Yunanistan’ın da aynı yolu tutması korkulu düşleridir. 

Enerji Yatırımları
 
Yeniden millileştirmenin karşısında olanların tartıştırdığı diğer konu ise bunun enerji açığı sorununu çözüp çözmeyeceğidir. Ülke her yıl 10 milyar dolarlık enerji ithal ediyor ve bütçe 3 milyar dolarlık açık veriyor. Enerji çıkarımını arttırmak için en azından 40 milyar dolar yatırım yapmak gerekiyor. Bütçe açığı veren bir ülke bu parayı nereden bulacaktır? Yani halkın ihtiyacı, çıkarı diyerek millileştirme ile sorun kökünden nasıl çözülecektir. 

Yeniden millileştirmeler yapan, IMF ile ilişkileri kesilmiş, kredi borçlarını ödemediği için kredi itibarı olmayan bir ülke nereden para bulacak ve yatırım yapacaktır? Bu ortamda yeni yatırımcı ya da özel sermaye gelmesi de pek olası değildir. Arjantin iktidarından bu konuda bir açıklama gelmedi. Ama onun yardımına koşacaklar vardır. 

“Venezüella Arjantin’e destek çıktı. Venezüella Dışişleri Bakanlığı ‘Venezüella Petrolleri tüm teknik, yürütme, yasal ve politik deneylerini ülke petrol sektörünün güçlenmesi doğrultusunda Arjantin halkı ve iktidarının hizmetine sunar’ dendi. (aktaran rt.com 18.04.2012) 2001 yılında kendi petrollerini millileştiren Venezüella da aynı sorunları yaşamış ve uluslar arası enerji devlerinin tüm teknolojik bilgilerini çekmesinin acısını çekmişti. 
 
Arjantin iktidarı özel şirketleri büyük bir baskı altında tutuyor. Halkı boykota çağırıyor, sık sık vergi denetimleri yapıyor ve devlete karşı suç işleyip işlemediklerini gözlüyor. Hatta bu konuda özel bir devlet organı bile kurmuşlar. Sık sık şirket yöneticileri bu kuruma çağrılıp ürünlerinin fiyatına zam yapmamaları ve dış ülkeden ithalatlarına kısıtlamalar yapmaları isteniyor. (Reuters.com ay) 
 
Latin Amerika da Venezüella ile başlayan yeniden millileştirme hareketi bitmiyor ve ilerliyor. Ülkeler kendilerini güçlü hissettikçe ve şirketlerin halklar aleyhine uygulamalarını gördükçe bu yolu tercih ediyorlar. Latin Amerika ülkeleri aralarında kurdukları çeşitli anlaşmalar ile birbirlerini destekliyorlar. Batı da sinmiş durumda. Sonuçlarını korkutarak abartarak veriyor. 
 
Latin Amerika ülkeleri yeni liberal politik sömürünün acılarını ilk çeken ülkeler olduğu için onlardan kurtulma yolunun öncülüğünü de şimdiye kadar alınlarının akıyla yaptılar. Arjantin’in YPF’yi yeniden millileştirmesi de böyle sonuçlanacaktır ve yoksul halklar kazanıp daha güçleneceklerdir. 
xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Leave a Comment Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Son Yazılar

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz
  • Geçmiş olsun İstanbul
  • Faşizme karşı omuz omuza, Newroz alanlarına!

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!

    Mayıs 13, 2025
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun

    Nisan 24, 2025
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz

    Nisan 24, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021