[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • Ayşe Tansever
  • /
  • Dünya Finans Savaşı – Ayşe TANSEVER

Dünya Finans Savaşı – Ayşe TANSEVER

12 Mart 2015

Son günlerde doların lira karşısında yükselişi ülkemize özgü bir sorun değildir. Dolar tüm dünya para birimleri karşısında değer kazanıyor. Özellikle 3. dünya ülke para birimleri Çin’inden, Rusya’sına, Hindistan’ından Latin Amerika’sına kadar aynı sorunla karşı karşıyalar. Aslında dünya finans egemen güçleri dolar üzerinden bir finans savaşı başlatmıştır. Bu bir anlamda dünya finans-kapitalinin kendi arasındaki savaştır. Elbette bu savaş yoksul dünya halklarının üstünde oynanıyor ve bedeli onlar ödeyeceklerdir.

 

Dolar, dünya para birimidir. Dünya rezervleri ve ticareti dolar ile yapılır. Bu dünya ekonomisinde bir dolar hegemonyası demektir. Dolar gücünü ABD ekonomisi ve onun askeri gücünden alır. Ancak son zamanlarda bu güçlerde zayıflama görüyoruz. Artık ABD ekonomisi dünyanın bir numaralı ekonomisi değildir. Bunu Çin’e kaptırdı. Arkasından başkaları geliyor.

 

Kapitalist ekonomiler 2008 krizinden henüz çıkamadılar. Krizi gelişmekte olan ülkelerin üstüne yıkamadılar. ABD’nin birçok ekonomik göstergesi olumsuz sinyaller veriyor.  Her ne kadar Fed’in ekonomik verilerle davrandığı yazılıp çizilse bile bunlar pek gerçekleri yansıtmıyor. Örneğin işsizlik rakamları yanlıştır. Shadowstats gerçek işsizlik oranını %23,2 olarak veriyor. (aktaran Dollar İmperialism Michele Brand ve Remy Herrera. Counterpunch 6-8 2015).  Devlet verilerinde işsizlik azalmış görünüyor ama bu insanlar az -örneğin haftada 30 saat- çalışmaya razı olmuş sözde çalışanlardır. Yani işler azar azar dağıtılmış ve işsizlik sorunu çözülmüş gibi gösteriliyor. Aynı yazıda Amerikalıların %48’inin acil durumlar için ellerinde 400 dolarlık bir birikimlerinin olmadığı belirtiliyor. Bu durumda ABD’de iş hacminin açıldığı, tüketimin arttığı doğrultusundaki raporlar gerçekleri yansıtmıyor.  Yüksek dolar, ithalatı öne çıkarıp işsizliği kışkırtacaktır ve onu bir çatlamaya götürebilir. Çoktandır ekonomistleri meşgul eden ABD’nin çöküş senaryolarından biri böyle yazılabilir.

 

Ama Fed sanki her şey güllük gülistanlık gibi davranıyor. Ekonomik ve askeri başarısızlıklar sonrası tek tutundukları dal dolar hegemonyası oldu.  Dünya finans güçleri doları korumak için yeni bir hamle içindeler. Bilindiği gibi yeni liberal politikalar çerçevesinde dünya finansı gelişmekte olan ülkelere dolar olarak akmaya, birçok ülke bu sıcak para peşinde koşmaya başladı. Özelleştirmeler ile gelişmekte olan ülkelerin mallarının bir kısmını ellerine geçirdiler. Bu ülkeler ellerine geçen doları yerli şirketlerine dağıttılar ya da dışarıdan dolar borçlanarak yatırımlar yapıldı.  Böylece gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri canlandı.

İnternational Settlements Bank’ın Aralık ortasında yayınladığı verilere göre 2014 yılı ortalarında bankalar hariç ABD dışındaki dolar üzerindeki borç miktarı 9 trilyon dolarmış ve bu borç 2008 yılından beri %50 artmış.  “Bu 9 trilyon doların 5,7 trilyonu kalkınmakta olan pazarlar ve çoğu da şirket bonoları ve şirketlerin uluslararası bankalara borçlarıdır. … Çoğu gelişmekte olan pazar dolar borçları şirketlerin yani devletlerin değildir ama iflas durumunda, devletler kurtarmak için devreye girebilirler.”(ay) Yani gelişmekte olan ülke şirketlerinin dolar üzerinden uluslar arası bankalara borçları toplam 5,7 trilyon dolardır. Dünya finans egemenleri şirketleri iflas ettirme pahasına, daha doğrusu ettirmek için, doları geri toplama politikasına giriştiler. Yalnız aralık ayında Çin’den kaçan para miktarı 20 milyar dolarmış.

 

Hatırlardadır. 1990’ların sonlarında dünya finansı para oyunu oynayarak sıcak paranın önce güney Asya sonra da Rusya’dan kaçmasını sağladılar. Bu ülkeler büyük bir krize girdiler.  Dolar üzerinden borçlarını ödeyemez duruma girdiler. Kur ayarlamaları ile para birimlerini düşürdüler. Şimdi de buna benzer bir oyun dünya ölçüsünde oynanıyor. Dolar hâkimiyeti için tüm dünya gelişmekte olan ülkelerinden para çekilmeye çalışılıyor. Bu ne işe yarayacaktır? Böylece bu ülkelerde yeni gelişen ve ABD ve merkezlerle rekabet etmeye başlayan ülke şirketleri iflas ettirilecektir. Bir kısmını da satın alabilirler. Dolar egemenliği yeniden kurulmaya çalışılacaktır.

 

Aynı şekilde bu ülke bankaları da zor durumda bırakılıyor. Kendi ülkemizde de görüyoruz. Dolar yükseldikçe Merkez Bankası, özel bankaların kısa vadeli döviz borçlanmaları üzerinden yatıracakları zorunlu karşılıkları arttırıyor. Merkez ülkeler gelişmekte olan ülke pazarlarına bunu dayatıyor. “Bankalarınızı sağlama alın” diyor. Onların yatırdığı güvenceleri yükseltmeye zorluyor. Yani dolar üzerinden oynanan bu oyunun bankalar arasındaki rekabetle de bağı vardır. Bu dönemde bazı bankalar batırılacaktır, bazıları satın alınacaktır. Yani finans-kapital güçleri arasında bir fırtına esiyor.

 

Doların dünya ticaretinin para birimi olması da çok kutuplu dünyada birçok darbeler aldı. Ticarette dolar kullanımı son zamanlarda %60’lara kadar düştü. Ülkeler artık rezervlerini de dolarla yapmaktan kaçıyor, bunu çeşitli para birimleri ve değerli kâğıtlara dağıtıyorlar. Yani dolar rezerv parası olma özelliğini de yitiriyor. Örneğin Çin rezervlerini başka para birimlerine kaydırmaya çoktan başlamıştı. Doların git-gelli oluşu ve bir oyun ile ulusal gelirdeki düşüşler birçok ülkeyi korunmak için buna itti.   Dolar yerine başka güvenli bir para birimi sistemi oluşturma çağrıları çoktan ayyuka çıktı.

 

Son zamanlarda bu doğrultuda birçok gelişme yaşandı. 2014 yaz aylarında BRİCS ülkeleri IMF ve Dünya Bankasına alternatif olacak bir Yeni Kalkınma Bankası kurdular. Birkaç gün önce de Putin bankaya kredi vermek için anlaşmaya imza attı. (Putin’in karalanmaya çalışılması, başına bin bir iş açılması bundandır.) Bankanın mantık sonucu olarak yakında kendi para birimini açıklaması bekleniyor.  BRİCS ülkeleri kendi aralarındaki ticaretlerde kendi para birimlerini kullanıp doların zararlarından kurtulamaya çalışıyorlar.

 

Yine aynı yılın ekim ayında Çin, Asya Altyapı Yatırım Bankası kurdu. 21 üyesine altyapı alanlarında kredi vermeyi amaçlıyor. Asya kıtasında Çin para birimi yuan birçok ülkede rezerv para birimi olarak kullanılıyor. Ülkeler aralarında dolar dışı paralar ile ticaret yapıyorlar. Aynı şekilde Euroasian Ekonomik Birliği (Rusya, Beyaz Rusya, Kazakistan, Ermenistan vs gibi ülkeler) kendi aralarında kendi paraları ile alışveriş yapıyorlar ve çıkaracakları para biriminin adı bile bellidir: Altın. (altyn olarak yazılıyor)

 

Topluluğa İran katılmaya hazırlanıyor. İran, ABD yaptırımlarından ve doların zararlarından kurtulmak için çoktandır petrolün başka para birimleri ile satılmasını savunuyordu. Birçok Afrika ve Asya ülkesine petrolünü başka şekillerde satarak ABD yaptırımlarından korunuyor. Aslında İran dolara karşı ilk savaş başlatan ülkelerden biridir.

 

Euro bölgesinde de dolar kullanılmadığını hatırlarsak doların giderek dünya ticaret sisteminden çıkma yolunda olduğunu anlarız. Uzun lafın kısası ABD egemenliği ekonomik olarak gücünü kaybetti. Askeri olarak kendini dayatmaya çalıştı ama onda da istediği başarıyı elde edemedi. Şimdilerde elinde kalan tek şey de yarısı gene aşınmış bir dolar egemenliğidir. Bu son oyun ile bu egemenliğini sağlamlaştırma hamlesine kalkıştı. Var olan 5,7 trilyon dolar üzerinden dünya gelişmekte olan ülke şirketleri iflas ettirilecek ve dize getirilecektir.

 

Gelişmekte olan ülke pazarları şirketleri iflas ettikçe işsizlik yükselecek, para birimlerindeki düşmeler nedeniyle her şey pahalılaşacak, halkların alım gücü düşecek, yoksulluk artacaktır. Bu ülkelerde istikrarsızlaşmalar, çalkantılar başlayacaktır. Egemenler arası pazar savaşında dünyamızın bir yangın alanına dönüşmesi büyük bir olasılıktır. Ekonomisi güçlü olmayan, askeri gücü ile dilediğini dayatamayan dünya finans-kapital güçlerinin bu çalkantıları bastırma gücü yeter mi? Sanmıyoruz. 1974 krizinde dolar-altın bağı koparılmıştı. 2008 krizi de doları dünya ticaretinden ve rezerv para birimi olmaktan koparacak gibidir.

[button link=”www.sodap.org/ayse-tansever-tum-yazilari/” align=”right” font_style=”italic” icon=”momizat-icon-pencil” icon_color=”#ffff00″]Yazarın tüm yazıları..[/button]

 

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Son Yazılar

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz
  • Geçmiş olsun İstanbul
  • SODAP son gelişmelerde ne görüyor?

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!

    Mayıs 13, 2025
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun

    Nisan 24, 2025
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz

    Nisan 24, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021