Erdoğan’a Avrupa’dan kutlama yerine denetim geldi. Ankara’nın bugüne kadar “çağdaşlaşma” yolunda yakın ilişkileri olan Atlantik’in iki yakası ile de sorunları artıyor. AKPM’nin Türkiye’yi denetim altına alma kararının doğrudan bir yaptırımı yok. Bu nedenle Saray, bildik üslubuyla kararı “yok hükmünde” ilan etti. Ancak TÜSİAD’tan üzüldüklerini bildiren bir tepki geldi. İlişkiler kötüleşme yolunda gelişirse Avrupa’dan sermaye akışı durabilir. Karmaşık bir süreç, derinleşirse Ankara’nın hareket alanını daraltan bir etkiye sahip olacaktır.
Reis’in baş danışmanı olayı küçümsemeye çalışıyor. Üstelik Saray’ın Çin ziyaretinin çok önemli olduğunu vurgulayarak, sermaye Avrupa’dan gelmezse Körfez’den ve Çin’den gelir demeye getiriyor. Ancak böyle hat değiştirmelerin kolay olmadığı biliniyor. Fakat Ankara bugüne kadarki politikalarıyla kendisini o kadar açmaza soktu ki, önüne çıkan her imkana derinliğini görmeden atlıyor. Avrupa ile sorunların derinleşmesi ekonominin de sıkışması anlamına gelir. İnşaat sektörüyle gidilecek yolun çoktan sonuna gelindi. Ekonomi Bakanı Mehmet Şimşek’in son zamanlarda ikide bir “yapısal reformlara” vurgu yapması inşaat ve rantla duvara dayanıldığının itirafıdır. AB ile ilişkilerin vitrinine “denetme” çıksa da arka planda ekonomi ilişkilerine verilecek yeni şekil yatıyor. TÜSİAD’ın üzüntüsü bundandır.
Atlantik’in diğer yakasından Saray’a kutlama geldi, ancak Erdoğan sanki bu kutlamaya Şengal ve Karakoç’a hava saldırısı ile cevap verdi. Trump ve Pentagon’un canını sıkan bir cevap! Ayrıca Afrin’e de karadan saldırıların başladığını öğreniyoruz. Bu bölgede de Rusların bulunduğu biliniyor. Referandum sonrası çok vakit geçmeden Saray’ın temel politik hattı yine işlemeye başladı: “Yurtta savaş dünyada savaş”a kaldığı yerden devam ediliyor.
Erdoğan’ın Amerika gezisi öncesi böyle bir adım atması önemlidir. Yapılan açıklamalara bakıldığında ne Washington ne de Moskova bu saldırıya onay vermiştir. Ankara ne hedefliyor?
Rakka operasyonunun başlamasıyla PYD’nin Suriye’de, Kürt Özgürlük Hareketi’nin de bölgede önemi artıyor. Bu gelişmeler Ankara’nın sinirlerini iyice bozuyor. Üstelik bitti denen Kürt Hareketi’nin referandumla hala güçlü bir şekilde ayakta olduğu ortaya çıkınca Saray’ın sinirleri fazlasıyla bozulmuştur. Erdoğan’ın Huber Köşkü’nde perdenin kenarındaki fotoğrafı, içindeki korkuyu tüm açılığıyla yansıtan tarihi bir belge oldu.
Geçenlerde gelen ABD Dışişleri Bakanı’nın Ankara’yı avutmayı amaçladığı anlaşılınca, Erdoğan Washington’da yeni bir avutma töreni ile karşılaşmamak için böyle bir adım atmış görünüyor. Bu saldırı ile ABD ve PYD’nin operasyonel ilişkisi bozulur mu? Zayıf bir olasılık! Ankara’nın rolü yine oyun bozmak üzerine kurulmuş. Üstelik Afrin’e de saldırarak oradan da Moskova’ya mı mesaj verilmek isteniyor.
Bunlar sonuç yaratmayacak, üstelik önemli karşı tepkiler üretecek girişimlerdir. Yakında göreceğiz. Bu saldırılar Saray’ın ne ölçüde sıkıştığının kanıtıdır, başka bir şeyin değil.
Ankara’nın bu davranışının ardında ABD ile İran pazarlığına hazırlandığı iddiaları var. Trump bölgede bir biçimde İran’a yönelecektir. Bunu Suudi dostları da çok istiyor. Türkiye çok önemli sonuçları olabilecek İran adımında Washington’a aktif yardıma mı hazırlanıyor? Elbette böyle bir olasılık mutlak olarak sıfır değildir. Ancak bunun Ankara’yı Suriye’den de daha derin ve kapsamlı bir batağa sürükleyeceği kolayca görülebilir.
Saray 2019’a giderken Beştepe’de yine ateşli nutuklar atmaya mecburdur. Ancak bugünün dünden önemli bir farkı vardır. Erdoğan artık bıçağın sırtındadır. Yanlış bir adımının sonucu zirveye tırmanırken geri kaymasına neden olur.
Al-Monitor’da Semih İdiz, “Erdoğan, Putin ve Trump’la aynı zamanda oyun oynayabilir mi?” sorusunu sorarak, bir batılı diplomatın cevabını aktarmış: “Yapabilir, ancak dama oynamayı bırakıp, satranç oynamayı öğrenirse.”
Washington ziyaretinden önce yapılan hava saldırıları, Erdoğan’ın hala dama oynamaya devam ettiğini gösteriyor.
[button link=”http://www.sodap.org/mehmet-yilmazer-tum-yazilari/” align=”right” font_style=”italic” icon=”momizat-icon-pencil” icon_color=”#ffff00″]Yazarın tüm yazıları..[/button]