[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • Ayşe Tansever
  • /
  • Irak Yerel Seçimleri / A.TANSEVER

Irak Yerel Seçimleri / A.TANSEVER

18 Şubat 2009

Irak Yerel Seçimleri

Ayşe TANSEVER

10 Şubat 2009

Geçtiğimiz hafta sonu Irak’ta yerel seçimler yapıldı. Yerel olmasına rağmen Irak’taki güçler dengesini göstermesi açısından önemliydi. Irak, işgal döneminin önemli bir geçiş sürecine giriyor. ABD ile güvenlik anlaşması olan SOFA’yı imzaladıktan ve Obama iktidar olduktan sonra Irak nasıl bir güçler dengesine oturacak? Oturduğu denge hem bölge hem de ülkemiz açısından önemlidir. Hele hele dünya dengelerinin yavaş yavaş değişmeye başladığı günümüzde bu daha da önem kazanıyor. Irak’ta yaşanan yerel seçimler, bu yıl Ekim ayında ya da önümüzdeki yılbaşında yapılacak genel seçim sonuçlarına da ışık tutucudur

Seçimlerin kesin sonucu önümüzdeki günlerde açıklanacak ama gene de seçim kurulu kaba bir sonuç açıkladı. Bu sonuca göre, şimdiki başbakan Maliki’nin kurduğu Yasal Devlet Koalisyonu beklenenin aksine seçimleri kazanmış görünüyor. Seçimler, 18 Irak eyaletinin 14’ünde yapıldı. 9 Şii kentinin 8 tanesinde Maliki koalisyonu çoğunluk aldı. Kazandıkları eyaletler arasında başkent Bağdat ve ikinci önemli kent olan Basra var.

Maliki’nin partisi olan Dava, dini bir propaganda yapmadı. Şii ve Sünni halkları birleştirmek için din teması kullanılmadı. Halka en başta güvenlik, arkasından 24 saat elektrik ve su vaat ettiler. Yeni iş yerleri açma ve 50.000 genci çeşitli seviyelerde eğitim için ABD’ye yollama vaadi ile de gençlerin oyunu almaya çalıştılar. Eyalet parlamentosuna seçileceklerin merkezi hükümetten talep edecekleri paralarla eyaletlerinde büyük bir güce sahip oldukları düşünülürse, gerçekten seçimler halk açısından önemliydi.

Sünni eyaletleri Anbar ve Ninevah’ta ise Sünniler kazandı. Kürt bölgeleri hazır olmadıkları için daha sonra seçim yapacaklar. Ancak Musul’da seçim yapıldı ve burada Sünniler kazandı. Sünniler tarafından boykot edilen 2005 seçimlerini Kürtler kazanmıştı. Şimdi bu eyalet Kürtlerin elinden alınmış oldu.

Seçimlerde en çok kaybeden, hatta silindiği söylenen, Irak İslam Yüce Mahkemesi güçleridir. Saddam döneminde İran’a sığınmış, hatta orada Badr adında kendi özel silahlı milis güçlerini kurmuşlardı. ABD işgali sonrası Basra’ya dönüp güçlendiler. Güneyde petrol bölgesinde ayrı bir Şii devleti kurma planları yaptılar. Kuzeyde Kürtler ile birlikte ayrılık yanlısı eğilim taşıdılar. Petrol zenginliğine dayanan Irak’ın parçalanmasından yanaydılar. Seçimlerde hiçbir yerde iktidar olamadılar. Silindikleri söyleniyor. Demek ki seçime katılan Irak’lılar ülkenin parçalanmasına genel olarak karşılar.

Mukteda güçleri de Kerbela dışında bir varlık gösteremedi. Mukteda, Irak’ta Ayetullah eğitimi yapıyor. Yerel seçimlerde aktif bir propaganda yapmadılar. Başkent Bağdat yakınında Sadr kenti bunlarındır. Ama Bağdat genelinde kazanamadılar. İlginci, Basra’yı kaybetmeleri oldu. Mukteda Mehdi Ordusu güçleri, Basra yoksulları içinde örgütlenerek kenti Irak İslam Yüce Konseyi güçlerinden almışlardı. Ama Basra’da seçimlerden Maliki çıktı. Mehdi Ordusu yanlış kişileri öldürmelerinin bir bedelini ödediklerini söylüyor. Mukteda güçleri bir tek Kerbela’da iktidar oldu.
 
Genel Bir Değerlendirme

Genel olarak Irak halkı ne tür bir eğilim göstermiştir?  Seçimlere katılım % 51. Son 2005 seçimlerinde Sünnilerin boykotuna rağmen katılım daha fazla idi. Yani bu seçimlerde Irak halkının ancak yarısı sandığa gitmiş, diğer yarısının ise gitmemiş. Belki güvenlik gerekçesi ile, belki seçim kütüklerinde olmadıklarından, belki de çeşitli yerlerde göçmen durumunda oldukları için oylarını kullanmadılar. Ama bize göre kullanmamanın altında yatan neden genel olarak seçime katılanlara karşı güvensizlikleridir. Nereye oy vereceğini bilmemek, halkın çıkarını savunan güçlerin seçim sahnesinden belirli şekillerde elenmiş olmasıdır. Halklar açısından Irak burjuva güçlerinin sorunları çözmeyeceği açıktır. Yani Irak yoksullarını daha karanlık ve sorunlu günler beklemektedir.  
 
Maliki’nin kazanması bir sürpriz oldu. Maliki tartışmalı bir kişiliktir. Kimilerine göre bir ABD uşağı, kimilerine göre ise İran ile işbirliği içinde, durumu karanlıktır. Çoğu zaman hem Batı hem de halk güçleri tarafından istifası beklendi. Becerisizlikle suçlandı. Ama seçimler başka bir sonuç gösterdi. Bunun anlamını Maliki’nin kişilik değiştirmesinden çok seçimlerin özelliğinde aramak doğru olacaktır. ABD, hele yeni seçim döneminde Irak’ın başına dert olmasını istemedi. Yenilgisini gürültüsüz patırtısız kabullenip fazla baskı yapmaktan vazgeçti. Irak burjuvalarıyla orta yollu bir yerde anlaştı. Maliki gibi sivri tarafları olmayan git gelli bir politikacı en güzel anlaşılabilecek kişiydi.

Maliki’nin Dava partisinin bir milis gücü yoktur. Üyelerinin ve adaylarını çoğu akademisyen, doktor, dişçi gibi burjuva aydınlarıdır. Birçoğu Batı ülkelerinde bulunmuşlardır. Yani sıradan halkı temsil etmezler, yani burjuvalardır. Bu kesimlerin de ABD işgaline tepkisi bir Mukteda güçleri gibi değildir. Kısacası seçim sonuçları ABD işgalini sorgulayan bir kesimi yansıtmıyor. ABD ile imzalanan SOFA güvenlik anlaşmasından rahatsızlık duymayan, ABD’nin önümüzdeki yıllarda çekilmesini Maliki’ye başarı olarak değerlendiren bir seçim tablosu çıkıyor ortaya. Maliki hem Şii hem de Sünni burjuvaların oyunu almış “seküler ve ulusal bir Irak” kurma peşinde olacaktır.

İkinci olarak, özellikle Anbar Eyaleti’nde yaşananlar, Sünniler arasında da tam bir anlaşmanın olmadığını gösteriyor. İki Sunni parti burada birbirlerine girdi. Seçimleri, “başta ABD işgaline karşı en zorlu savaşı vermiş, sonra da ABD’nin maaşlı El-Kaide avcısı olmuş” eski Saddam ordu gücü Uyanış Hareketi kazandı. ABD’nin çekilmesi ardından bu güçler merkez hükümetten maaşlarını alamazlarsa ne yapacakları belli değildir. Yani Sünnilerin gelecekte ne tarafa gideceği kestirilemez. Şimdilik Şii burjuvalar ile anlaşmış görünüyorlar ama gelecekte çıkarlar çatallaşmaya başladığında iki taraf burjuvalarının şekli belli olmaz. Öte yandan Maliki’nin elinde devlet ordusu vardır, ama Sünniler hala Saddam döneminde edindikleri askeri bilgi ve yeteneklerin taşıyıcısıdırlar. Son zamanlarda ABD’nin baskısıyla, birlikte davranmaya başladılar. Ancak şimdi onun baskısı kalkınca çıkarları uzlaşmaz hale gelebilir ve sürtüşmeler başlayabilir. Bu kez onları birleştirecek olan yoksul halkların alttan baskısı olabilir. Bu baskı da İran kaynaklı olursa Irak daha karışık bir görünüme girebilir. Ülkenin parçalanmasına karşı güvence olanlar, bu kez parçalanmasının isteklisi hale gelebilirler.

Ülke geleceği ve iç dengeler açısından, en az Sünniler kadar Kürtlerin de durumu önemlidir. Kürtler Ocak 2009 tarihine kadar seçim yapacak bir duruma gelemediler. Belki de yapılmasını istemediklerinden işi ağırdan aldılar. Güvenlik gerekçe olarak gösterildi. Merkezi hükümetin güçlenmesi Kürtlerin işine gelen bir şey değildir. Maliki’nin kazanması, özünde Sünni ve Şii burjuva birlikteliğini ve merkezi bir hareketi yansıtmaktadır. Ayrılık yanlısı Şiiler kazanmamıştır. Kürtler açısından Maliki, “güçlü, merkezi Irak” demektir. Bundan Kürtlerin hoşnut olacağını söylemek yanlış olur. Önümüzdeki günlerde Kürt ve Maliki hükümeti arasında huzursuzluğunun artması beklenebilir. Maliki artık daha da sert davranma gücüne sahip olacaktır. Kürtleri çok da olumlu bir gelecek bekliyor demek yanlış olur.

Maliki’nin ABD yörüngesinde davrandığı açıktır. Obama’nin bir “değişiklik” getirerek erken askerleri çekme olasılığı, seçimlerde Maliki’nin işine yaramış olmalıdır. Bu durum Irak yoksul halkına umut olarak iyi satılmıştır. Ama Maliki İran ile de ilişki içindedir. Bu ilişki baştan beri ABD bilgisi içindedir. Açıktan İran ile görüşemeyen Bush hükümeti, Maliki eli ile İran’la en azından Irak konusunda anlaşmaya çalıştı. Maliki iki ülke arasında bir denge kurup ortada durmayı becerdi. Seçim zaferi bunun kanıtıdır.

İran’ın Irak içinde oldukça önemli gücü vardır. Şii güçlerle bağlantı içindeydi. Çok yönlü iyi bir politika izlediler. Irak İslam Yüce Konseyi aracılığıyla Basra petrol bölgesinin parçalanması bir olasılıktı. Bu, ABD ile anlaşılamama durumunda seçilecek en son tercih olabilirdi. İran temelde çıkarları gereği, hemen batısında parçalanma sancıları çeken bir Irak istemez. Bu durum bölge açısından olduğu kadar kendi iç dengesi açısından da bir tehdit anlamına gelir. Maliki ise İran’ın çıkarlarını da gözeten ABD ile uzlaşık bir politika demektir. Burjuva zeminde bölgede daha orta yollu bir iktidar İran’ı çok rahatsız etmeyecektir. O nedenle Maliki’ye İran da onay vermiştir.

Ayrıca zaten İran’ın elinde başka kozları ve güçler vardır. Mukteda yedekte beklemektedir. Onun aktif olarak seçimlere katılmamasını da bu şekilde açıklamak mümkündür. Hatta son gelen haberlerde “Mukteda ile Maliki’nin genel seçimlere ortak bir koalisyon içinde katılacaklarını” söyleniyor. ABD’nin derhal Irak’tan koşulsuz çekilmesini öngören Mukteda güçleri, ABD ile anlaşan burjuva Maliki güçleri ile nasıl bir ortaklık içinde olabilecektir?  Sanırız bu, ABD bölge politikaları ile yakından ilgilidir. İsrail’in Lübnan’da Hizbullah’a yenilmesinin ardından Hamas’a karşı politik bir zafer kazanıp onu yok edememesi sonucu ABD politikasını Irak içinde de başka ufuklara taşıyamaya zorlanıyor. İran’la konuşmaya hazır olan ABD, Irak’ta başka dengelere de açık bir ABD demektir. Irak seçimleri böyle bir dengenin Irak içinde de kurulmakta olduğunu göstermesi açısından da önemlidir. Bu denge genel bölge güçler dengesinden de çok farklı değildir. Önümüzdeki günlerde güçler dengesinin değişmesiyle de Irak içindeki dengeler değişecektir. Bu anlamda seçimler, bölge gerçekçiğini az çok yansıtmaktadır.

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Leave a Comment Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Son Yazılar

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz
  • Geçmiş olsun İstanbul
  • Faşizme karşı omuz omuza, Newroz alanlarına!

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!

    Mayıs 13, 2025
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun

    Nisan 24, 2025
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz

    Nisan 24, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021