[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • Mehmet Yılmazer
  • /
  • “68 Hareketi” Üzerine

“68 Hareketi” Üzerine

19 Mayıs 2008

“68 Hareketi” Üzerine

 

Mehmet YILMAZER

 

17 Mayıs 2008

 

68 Gençlik ve İşçi hareketlerinin üzerinden kırk yıl geçti. 1 Mayıs’ın gaz bombaları ve büyük polis yığınağı altında “kutlandığı” günümüzde, medyada 68 Hareketi ve özellikle Deniz Gezmişler üzerine epeyce şey söylendi. “Darağacındaki üç fidan” bugün medya tarafından yeniden yorumlanıyor. Bu yorumların nasıl olduğu üzerine fazla bir söz söylemeye gerek yok! Kapitalizm böyledir. Dün, büyük bir kinle yok ettiğini başka bir zaman aralığında kendi rengine boyayarak “güncelleştirir”. Ancak medyanın muazzam gücüne kanarak bunu başarabileceğine inanmak yanılgı olur. Her dönemin, o günlerin doğrudan etkin güçlerinin üzerinde bir de ruhu vardır. 68 hareketinin üzerinde kırk yıl geçti, aynı zamanda küreselleşme soygununun üzerinde de neredeyse bir yirmi yıl!

 

12 Eylül darbesinden bu yana genç kuşaklar büyük bir gayretle apolitikleştirildi. Politika diye post-modernizmi tanıdılar. “An’ı yaşamak” uzun süredir en tutulan parola… Tarihi ve geleceği bir kenara bırakarak yaşamak sanki mümkünmüş gibi… Tarihten ve gelecekten kopup An’ı yaşadığını sananlar, bugünlerde küreselleşmenin geleceklerini belirlediğini ister istemez kavrıyorlar. Küreselleşme, önceleri bilgisayar ekranlarından parıltılı ve çekici görünmüştü. Bu parıltılar yıllar aktıkça kayboluyor.

 

Bugünkü genç kuşak yeni ve şiddetli bir ekonomik krizin içinden geçmek zorunda. Aynı zamanda dünyada ve elbette Türkiye’de uzun süredir ilk kez açlıktan söz edildiğini duyuyor. Türkiye politik ortamı yine toz duman! Böyle zamanlarda insanlar kaçınılmaz bir biçimde tarihe dönerler. 68 Hareketinin kırkıncı yılı, dünya ve Türkiye’de politik düğümlenmelerin iyice yoğunlaştığı bir zamana denk düştü.

 

Küreselleşme, sunulduğunun aksine insanlığın geleceğini kararttıkça An’ı yaşamanın tadı gittikçe daha fazla kaçıyor. Gelecek belirsizleşip, karardıkça insanlar, özellikle genç kuşaklar “tarihte neler olduğuna” daha fazla ilgi duyuyorlar. Yakın tarihe bakıldığında ise, uzun, gri ve kara renkli 12 Eylül dönemi büyük bir zaman aralığını kapsıyor. İnsanlığın geleceğine hala ilgi duyanların, yaşanan toz duman arasından çıkış arama davranışı gösterenlerin, yakın tarihe baktıklarında 68 Hareketinin parıltılarıyla buluşmamaları imkânsızdır. Bu tarihte, en meşru kitle eylemleri karşısında “komünizm bu kış geliyor” paranoyasıyla düzenin ezici davranışları, derin devletin büyük provokasyonları vardır. Ancak bütün bunların içinde doğallığı ve saflığıyla, “daha güzel bir gelecek için” kendini tasasız ve hesapsız bu güzel geleceğe adayan bir kuşak da vardır.

 

68 Kuşağı, gelecek kavgasıyla ilk buluştuğu günlerde bütün iyi niyetiyle “27 Mayıs anayasasının uygulanmasını” istemişti. Ancak onu “ilga etmekten” idam edildiler ve katledildiler. 12 Mart darbecileri bu anayasayı “lüks” bulmuşlardı; 12 Eylül ise bu anayasayı toptan” ilga” etti. Bu gerçeklik, “Türkiye’nin Düzeni”nin nasıl yaman çelişkiler üzerinde yaşadığını gösterir.

 

68 Kuşağı büyük bedeller ödedi. Parıltılı medya bu bedelleri ısrarla o dönemler “şiddet” kullanılmasına, hatta moda deyimiyle “teröre” bağlamaya çalışıyor. O döneme sırf bu noktadan bakmak hem gerçekleri çarpıtmak, ancak esas önemlisi 68 kuşağının esas ruhunu karartmak anlamına gelir.

 

68 Hareketinin söyleminden, yaptığı pek çok teorik-siyasi tartışmanın içinden onun ruhunu kavramaya yöneldiğinizde bazı değerler öne çıkar. Askeri darbelerin ve bugünün medyasının hedef aldığı bu değerlerdir.

 

İlki, 68 Hareketinin “öncü” davranma gözü-pekliğidir. Bu davranış, o dönem yaratılan teorik metinlerin, stratejilerin içine fazlasıyla yansımıştır. Dönem gerçeklerine denk düşmeyen teorik ve stratejik tespitler eleştirilebilir. Ancak bu eleştiriler, öncü davranıştan pişmanlıklara kadar derinleştiğinde, sonuçları bilinç karartıcı olur. 12 Eylül’ün bütün gayreti bu öncü davranışı pişmanlığa dönüştürme yönünde olmadı mı? Bu öylesine büyük bir baskı ve propagandayla yapıldı ki, sonraki kuşaklara hemen herkes hep bir ağızdan “aman öne çıkma” öğütleri verdiler. Ve bir kuşağın büyük değer taşıyan değeri böylece kırıldı.

 

İkincisi, yüzyılların geleneği olan her şeyi devletten bekleme ve “böyle gelmiş böyle gider” kaderciliğine bir başkaldırı olmasıdır. 68 Kuşağı bu yola çıkarken, kendi ülke tarihine baktığında böyle bir başkaldırıyı kurtuluş savaşı yıllarında görmesi ne rastlantıdır, ne de yanlıştır. Ancak dönem-insanlık sosyalizme aktığı için- bu mirasın aşılmasını gerektiriyordu. 68 Hareketi bunu yapmaya kalkıştığında düzenin ezici saldırılarıyla kaçınılmaz bir şekilde yüz yüze geldi. Bilindiği gibi Türkiye egemenleri bile insanların “tevekkül” sınırına zaman zaman şaşar durur. Elbette onların bu gelenekten bir şikâyetleri olamaz. 68 Hareketi yüzyılların bu boyun eğici geleneğinden bir kopma çığlığı oldu. Böyle tarihsel kopuşlar devrimler tarihinde büyük önem taşır. 68 Hareketi bu kopuşun kıvılcımını yaktı, ardından bu kıvılcım bir toplumsal aleve dönüştü. Ancak 12 Eylül bu yangını, küllerini bile ortada bırakmadan söndürmeye girişti.

 

Üçüncüsü, en genel deyimiyle “daha güzel bir geleceğe” inançtır. Ve bu inanç uğruna kendini feda etme yüksek gönüllüğüdür. Bu inancı sadece, dönemin kıpırtılı dünyasına bağlamak hata olur. Bu yaklaşım sessiz görünen ortamlardan ilk doğuşları açıklayamaz. Dünya devrimler tarihinde böyle sessizlikleri yırtan pek çok doğuşlar olmuştur. Bugünün post-modern dünyasının gel-geç sözde değerleri kimseyi yanıltmasın. İnsanlık, toplumsal olarak yaşamaya başladığından beri ve yaşam hep ileriye aktığı için, geleceği düşlemek ve o yolda davranmak toplumsal-politik insanın doğasındadır. Bu çoğu zaman yavaş kıpırtılı evrimsel gidişlerle olur. Evrimsel gidişlerin tıkanmaya başladığı momentlerde ise devrimci sıçrayışlar kaçınılmazlaşır.

 

Türkiye’de 12 Eylül faşizmi sonrası ve dünya ölçüsünde ise 80’li yılların sonunda sosyalizmin yıkılışıyla egemenler büyük sevinçle “ideolojiler öldü” çığlığını attılar. Artık geleceği tasarlama ve kurma tekeli de sadece kendilerine kalmıştı. Sadece sermaye ve metalar alanında değil, düşünce alanında da tekel kurarak, insanları geleceksiz bırakarak, kendileri “yeni bir dünya düzeni” kurmaya giriştiler. Geniş kitlelere de, “öne çıkmanın”, “gelecek projeleri uğruna mücadele etmenin” boşunalığını anlatıp, an’ı yaşamayı tek değer haline getirmeye soyundular. Ancak, bu, esasında insanlığın yitirilmesi anlamına gelen bir çağrıydı. Günler aktıkça, “yeni dünya düzeni” yer yuvarlağının her yanına yayıldıkça tüketim mallarının binbir renkli çekiciliğiyle örtülen bu gerçeklik, artık su yüzüne çıkmaya başlıyor. 68 Hareketi kendini geleceği kurmaya çağrılı gördü. Böyle tarihsel anlar sık yaşanmaz. Evrimsel gidişteki tıkanmalar toplum denizinde bataklık durgunluğunun kokularını yaygınlaştırdığında ortaya çıkarlar. 68 kuşağı büyük bedeller ödedi. Ancak insanlık tarihi açısından olaya baktığımızda şanslı bir kuşaktır. Tarihsel bir çağrının canlı aktörleri olabilmek güzeldir.

 

68 Hareketinin üzerinden kırk yıl geçti. Bütün ödenen bedellere rağmen Dünya ve Türkiye onların düşlediği kadar güzel değil. Üstelik her yandan akıl hocaları “artık düş kurmayın!” buyuruyorlar. Ancak boşuna!

 

İnsanlık zaman zaman çok düşkün noktalara gerilemiştir. Fakat her şey gibi bunun da bir doyma ve taşma haddi vardır. Neredeyse çeyrek yüzyıllık bir aradan sonra, genç kuşaklar, bir dönem kendileri gibi genç olan bu insanların, daha güzel bir gelecek uğruna nasıl böylesine büyük bir inanç ve coşkuyla davrandıklarını anlamaya çalışıyorlar.

 

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Leave a Comment Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Son Yazılar

  • 15-16 Haziran uzak geçmiş değil, şanlı bir gelecektir!
  • Emperyalist savaşa karşı halkların dayanışmasını örelim
  • Faşizmi bozguna uğratmak için birleşelim
  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • 15-16 Haziran uzak geçmiş değil, şanlı

    Haziran 15, 2025
  • Emperyalist savaşa karşı halkların dayanışmasını örelim

    Haziran 14, 2025
  • Faşizmi bozguna uğratmak için birleşelim

    Haziran 10, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021