[email protected]
SODAP SODAP SODAP
  • Anasayfa
  • Tarihimiz
    • Dr. Hikmet Kıvılcımlı
  • SODAP
    • Neden SODAP?
    • Program
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Arşiv
      • 2021
      • 2020
      • 2019
      • 2018
      • 2017
  • Açıklamalar
  • Yayınlar
    • Sosyalist Dayanışma Dergisi
    • Direniş Dergisi
    • Yol Dergi
  • İletişim
  • Bağış Yap
SODAP'a Katıl
  • Home
  • /
  • Ekonomik Kriz
  • /
  • Kriz – G20’ler ve Günümüz Kapitalizminin Açmazları / M.YILMAZER

Kriz – G20’ler ve Günümüz Kapitalizminin Açmazları / M.YILMAZER

5 Ekim 2009

Kriz – G20’ler ve Günümüz Kapitalizminin Açmazları

Mehmet YILMAZER

5 Ekim 2009

Kapitalizmin yaşadığı büyük kriz nedeniyle G8’ler sessiz sedasız G20’ler oluverdi. Bu rakam değişikliği dünyadaki krizle yaşanan ve yaşanacak olan güç kaymalarının en açık işareti oldu. Ancak henüz hiçbir taş yerine oturmadı. G20’ler krize kaptanlık yapamıyor. Aslında bunda şaşılacak bir yan yoktur. Çünkü artık süper bir gücün egemen olduğu dünyada değil, “çok kutuplu” bir dünyada yaşıyoruz. Günümüzdeki çok kutuplu dünyanın özelliklerini ve davranış biçimlerini yaşayarak öğreneceğiz. Basit bir akıl yürütmeyle yirminci yüzyılın başları ile benzerlikler kurup, sonuçlar üretmek doğru olmaz.

Kriz yönetimi olmayınca geriye dünya ekonomisinin durumu ile ilgili ortalığı kaplayan söylentiler kalıyor:

“Tünelin sonunda ışık göründü, ancak fazla da iyimser olmamak gerek. Özellikle bu aşamada görünen zayıf ışık nedeniyle ekonomiye devlet desteklerinin erken kesilmesi hata olur.” “Krizden çıkış başlasa bile önceki iyi günlere ulaşmak daha çok zaman alacak.”

Söylentilerin özeti budur. Ancak bir değerlendirme yapmak için bu söylentiler bile yeterlidir. Neoliberalizmin terk edilmesi konusunda en küçük bir işaret yoktur. Buna karşılık dünya finans sisteminin yeniden yapılandırılması konusunda tartışmalar olsa da ortaya bir sonuç çıkmamıştır. Tek bir konuda genel eğilimden söz etmek mümkündür. Devletlerin gevşek mali politikalar izleyerek talebi canlandıracak uygulamalara devam etmeleridir. İstanbul’daki IMF toplantılarında bu konu sürekli gündemde olacaktır.

G20’ler içinde genel eğilim olarak sunulan “talebi canlandırma” uygulamalarının gerçek sahibi ABD’dir ve hedefi de Çin’dir. Bu konuda IMF bir icra organı gibi rol alacak ve bu uygulamaları dünyanın diğer Hindistan, Rusya, Brezilya gibi önemli ülkelerine yaygınlaştırmaya çalışacaktır. Bu tüketimi arttırma programının ne ölçüde uygulanabileceğini göreceğiz. Çin dışında hiçbir ülke, zaten bozuk olan kendi iç mali dengelerini daha fazla kötüleştirmeden bu programı uygulayamaz. Eğer uygularsa tıpkı ABD’indeki gibi gelirinden fazla harcama yapan vatandaşlar yığını yaratır. Böylece daha yaygın ve şiddetli bir küresel krizin yolları döşenmiş olur. Konuyu birkaç yönden irdelemeye çalışalım.

Amerika, kapitalist dünyanın lideri iken en güçlü rakibi Sovyetler Birliğini silahlanma yarışı ile bir stratejik sapmaya sürüklemişti. Böylece Sovyet sanayinin alt yapısı, elbette silah sanayi hariç, yenilenememiş, en basit tüketim malları üretimi uzun yıllar yeterli ve kaliteli olarak Sovyet vatandaşlarına ulaşamamıştı. Bu sadece vatandaşın ihtiyaçlarını karşılayamama sorunu olarak kalmadı, eskiyen sanayi alt yapısı ile yapılan üretim israfa yol açtığı için toplumsal artı değer üretimi de tıkandı. Böylece devletin sübvanse ettiği gerçekte verimsiz işletmeler arttıkça sarmal büyüdü, genel teknik yenilenmeye yatırılacak fon kalmadı.

Çin, şimdi tam tersi yönden bir stratejik sapmaya zorlanıyor. Özellikle enerji konusunda güvenli ve güçlü stratejik ittifaklar sağlayamadan Çin, batının tüketim çılgınlığı hastalığına sürüklenirse, tüm birikimini kapitalist ana yurtlardaki büyük tekellere transfer etmiş olur. Ayrıca bunu yaparken üretimdeki en son tekniği geliştirecek alt yapıyı kuramazsa, gelişmiş kapitalist merkezlere bağımlılığı çok daha yüksek boyutlara çıkar. Çin bu iki açmazın çok iyi farkındadır. Ancak üstesinden gelip gelemeyeceği belli değildir. Sonuç olarak, G20’lerde krizden çıkış için öne çıkartılan Amerikan reçetesinin bir boyutu dünya güçler dengesinde kendi aleyhinde yaşanan kaymanın önüne geçme çabasıdır.

Öte yandan, yaşanan büyük bunalımdan “talebi canlandıran” paketlerle çıkma şansı var mıdır? 1929 büyük bunalımından ancak on yılsonunda devasa silahlanma “atılımı” ile çıkıldığı hatırlanırsa, dünya ekonomisin canlanması Çinlilerin araba sahibi olmasına kaldıysa yaşanan bunalımdan çıkış daha çok zaman alacak demektir. Bunu zaten kendi ekonomistleri de sık sık vurguluyor. Eski güzel günler oldukça uzaktadır. Büyük bunalımlardan ancak yeni enerji ve üretim teknikleriyle çıkılabilir. Bu yeni sanayi alanları demektir. Günümüz kapitalizminin temel tıkanma noktalarından birisi budur. İnformatik sanayi, yapısı gereği çok kısa soluklu kalmıştır. Çünkü bu haliyle etkinliği, mevcut üretim tekniklerinin yetkinleştirilmesiyle (dijitalize edilmesiyle) sınırlıdır.  Kapitalizme kendi tarihinde büyük sıçramalar yaptıran buhar, elektrik enerjisi, fosil yakıt ve patlamalı motorlar gibi büyük sanayi alanlarının benzerlerinin ortaya çıkması yakın zamanda olası görünmüyor. Elbette adaylar vardır. Yeni enerji teknikleri konusunda, nano teknoloji ve genetik alanlarında kapitalist merkezler arasında nefes nefese bir rekabet yaşanıyor. Kapitalizm bu bunalımdan ancak büyük yapısal değişimlerle çıkabilir.

Bu noktada günümüz kapitalizminin iki büyük açmazını vurgulamak gerekiyor.

İlki, yeni üretim tekniklerinden kaynaklanan açmazdır. Üretim alanlarından canlı emek her geçen gün daha fazla tasfiye olmaktadır. Böylece canlı emek ya doğrudan işsizliğe mahkûm ediliyor veya hizmet iş kollarında çok düşük ücretlerle çalışmak zorunda kalıyor. Artık işsizlik ve düşük ücret kapitalizmin gelgeç bir olgusu değil, yapısal bir özelliği haline gelmektedir. Bu süreç derinleştikçe sistemin “meşruluğu” daha fazla sorgulanır hale gelecektir.

İkincisi, tüketim çılgınlığının doğanın bozulan dengeleriyle sınırlandırılmasıdır. Bir araştırmaya göre Çinliler Amerikalılar kadar tüketim yapacak olsalar, tüm dünyadaki ham madde ve enerji kaynakları on yıl içinde tükenecektir. “Talebi canlandırma” paketlerine artık tek engel sermayenin hastalıklı birikim süreçleri değil, bizzat doğal kaynakların kendisidir.

Oysa G20’ler krizden çıkış için tüketim çılgınlığını her ne pahasına arttırmaktan başka bir yol bulamadılar. Bu yol hem kısa vadede bunalımdan çıkış için yetersizdir, hem de orta vadede günümüz kapitalizminin açmazlarını kaçınılmaz bir şekilde şiddetlendirecektir.

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonfutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbetbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
Share:
prev post next post

Leave a Comment Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


Son Yazılar

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun güçlü ve birleşik 1 Mayıs’tır
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz
  • Geçmiş olsun İstanbul
  • SODAP son gelişmelerde ne görüyor?

Son yorumlar

  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Trump Üçüncü Dünya Savaşına mı Hazırlanıyor? – Mehmet YILMAZER | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Tegucigalpa Dersleri | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için 2019 Savaşları | SODAP
  • M. Sinan MERT Tüm Yazıları için Demokrasiyi Boğan Anti-Amerikancılık – M. Sinan MERT | SODAP
  • Mehmet YILMAZER Tüm Yazıları için Eksen Kaymasında Son Durum – Mehmet YILMAZER | SODAP

Categories

Recent Posts

  • Onurlu barış seçeneği tarihî bir fırsattır!

    Mayıs 13, 2025
  • Faşizme kaybettirecek olan nerede olursa olsun

    Nisan 24, 2025
  • Ermeni halkının acılarını unutmuyoruz

    Nisan 24, 2025

Archives

SODAP

Sosyalist Dayanışma Platformu

Twitter Facebook Instagram Youtube

Copyleft © 2021